Tosya: ÇELTİK EKİMİNE BAŞLANDI
Mustafa Kemal Atatürk’ün buyruğuyyla 1926’da Türkiye’nin ilk çeltik fabrikasının kurulduğu Tosya’da yaklaşık 9 bin dekar alanda çeltik ekimi yapılıyor.
Ilgaz Dağı’ndan gelen kar sularının karıştığı derelerle beslenen çeltik tarlalarında “coğrafi işaret” belgeli sarıkılçık türünün yanısıra yaşar, maratelli ve osmancık pirinç türleri de yetiştiriliyor.
Çeltik tarlalarında genellikle nisan ayının ilk günlerinde başlayan hazırlık süreci, bu yıl olumsuz hava koşulları nedeniyle nisan ayının sonlarını buldu.
Suyu daha kolay denetleyebilmek için çeltik tarlalarını kare olarak hazırlayan çiftçiler, ekim alanını pullukla sürerek yabancı otlardan arındırıyor.
Çiftçiler kimi kez kürekle, kimi kez tırmıkla, kimi kez de traktörleriyle tarlasını ekime hazırlayıp tohumu ekerek, çeltiğin pirince dönüşüm yolculuğunu başlatıyor.
Bölgede çeltik ekiminde kadınlar da çalışıyor.
Suyla dolu tarlalarda dizlerine dek çamurun içine giren kadınlar, tırmıklarla tarlaları temizliyor.
Çevlik Köyü Muhtarı Mahir Sarı:
“Ailece bu işi yapıyoruz. Yaklaşık 160 dönüm arazide çeltik ekimi yapıyoruz. Bu sene de çeltik ekimi ramazan ayına denk geldi. Oruçlu oruçlu biraz zor oluyor ama Allah gücünü veriyor. Üretime devam ediyoruz. Önce tarlaları sürüyoruz, ardından su verip düzleme dediğimiz keşanı oluşturuyoruz. Tohumu attıktan sonra ilaç ve gübresini veriyoruz. Hasada kadar bakımını yapmaya devam ediyoruz. Çeltik, 120-130 günde yetişiyor.”
Çeltik Üreticisi Mehmet Sarı:
“Ekimden sonra sık sık tarlalara gelerek suyu kontrol ediyoruz. Eylül ayına kadar bu süreç devam ediyor. Bu sene de ekim dönemi ramazana denk geldi, biraz zorlanıyoruz. Çeltik suyla üretiliyor, su içinde susuzluk çekiyoruz. Zorlanıyoruz ama üretmeye devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Mehmet Taşpınar:
“Ramazanda elbet zor oluyor ama Allah inşallah emeğimizi zayi etmez. Çoluğun çocuğun rızkı bu. Pirincin zahmeti çok. 15 gün boyunca her gün iki defa başına geliyoruz. Kuru kalsa da olmuyor, sulu kalsa da. Kuru kaldığı zaman kuruyor, su çok olduğunda boğuluyor.”
Emine Taşpınar:
“Bu işi soğukta, sıcakta ara vermeden yapıyoruz. Bu sene de ramazana denk geldi ama rızkımız için çalışıyoruz. Her işin zorluğu var ama pirinç her şeyden zor. Ben 56 yaşındayım, 12 yaşından beri bu işle uğraşıyorum.”
Tosya’da yılda ortalama 8 bin ton pirinç üretiliyor.