Sinop: ŞİMDİ BİLYEDİN ZAMANI
Doğada kendiliğinden yetişen ve görüntüsüyle ağaçları renklendiren ’’Bilyedin’’ yemişi, Sinop’ta oldukça çok yetişiyor.
Yoğunluk olarak Akliman ve Ayancık yolunda bol bulunan ’’bilyedin’’ toplanmayı bekliyor.
Bilyedin, öteki adlarıyla yabanıl dağ çileği, kocayemiş (Abana yöresinde “mamugile”), bilimsel adıyla Arbutus unedo, ceviz iriliğinde oluşuyor. Kimi yerlerde ayı yemişi olarak da anılıyor.
Önce yeşil, sarı ve olgunlaştığında kırmızı rengi alan yemiş, ağaçlarda kızardığında havaların soğuyacağına inanılıyor.
Kocayemiş, dünyada özellikle Akdeniz kuşağında, İber Yarımadası’ndan Asya’ya dek her yerde yetişiyor. Ege ve Marmara kıyılarındakiler iç bölgelere göre daha gözalıcı ve iridir. Gelişimi çok yavaştır. 25 yılda 9 metreye ancak ulaşabilir.
Yararları: “ Vücudu kuvvetlendirir. Hasta olmayı önler. İdrar söktürür ve karında biriken suyu boşaltır. Böbrek ve mesane hastalıklarının iyileşmesine yardımcı olur. Mide ve bağırsak tembelliğini giderir. Sinirleri kuvvetlendirir. Yüksek tansiyonu düşürür. Bağırsak kurtlarını döker. Safra ifrazatını arttırır ve safra taşlarının dökülmesine yardımcı olur. Karaciğer kifayetsizliğini ve şişliğini giderir. Ateşi düşürür. Dişdibi taşlarını eritir. Cilde tazelik ve güzellik verir. Damar sertliği, mafsal iltihabı, romatizmaya yararlıdır. Şeker hastaları da yiyebilir. Midesi zayıf olanlar suyunu içmelidir. Alerji yapabilir.”
“Kocayemiş fazla yendiğinde sarhoş ediyormuş. Alkol etkisi yaptığından ormanlardaki ayılar yediğinde sarhoş olup yalpalarlarmış. Bitkide ayrıca C vitamini ve tanen bulunuyormuş. Tanen, kabız yapıcı, mikrop öldürücü güce sahip olup, idrar yolu iltihaplanmalarında özellikle faydalıymış. Kurutulmuş yaprakları da suyla kaynatılıp içiliyormuş.”